Blog

Użytkowanie budynku przez właściciela przez co najmniej dwa lata powinno być zrównane z pierwszą dostawą i jego późniejsza sprzedaż powinna być zwolniona z VAT. Mówiąc prościej – pierwsze zasiedlenie budynku nie musi być związane z czynnością opodatkowaną. Jak wynika z wyroku TSUE z dnia 16 listopada 2017 r. (sygn. C-308/16), polski ustawodawca uzależniając zwolnienie z podatku VAT dostaw budynków od pierwszego zasiedlenia (które może wg polskich przepisów przybrać formę wyłącznie czynności opodatkowanej), naruszył regulacje unijne.

Kiedy ma miejsce pierwsze zasiedlenie budynku?

Zgodnie z polską ustawą o podatku od towarów i usług:

Pierwsze zasiedlenie budynku ma miejsce wówczas, kiedy budynek taki został oddany do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej. (zob.: art. 2 pkt 14) Ustawy o VAT)

Skutkiem takiej definicji – nawet jeśli w przeszłości przedsiębiorca wybudował budynek lub go ulepszył, a wydatki na ulepszenie przekroczyły 30% pierwotnej wartości tego budynku – decydując się obecnie na jego sprzedaż zgodnie z polską regulacją powinien taką dostawę opodatkować podatkiem VAT. Będzie tak nawet wówczas, kiedy podatnik użytkował taki budynek dla własnych celów gospodarczych przez dłuższy okres czasu, tj. przynajmniej przez 2 lata.

Przeciwne stanowisko zajął TSUE w wyroku z dnia 16 listopada 2017 r. (sygn. C-308/16).

Uregulowania krajowe naruszają regulacje unijne

Zgodnie z treścią najnowszego orzeczenia TSUE:

art. 12 ust. 1 i 2 oraz art. 135 ust. 1 lit. j) Dyrektywy VAT sprzeciwia się uregulowaniom krajowym, które uzależniają zwolnienie z podatku VAT w związku z dostawą budynków od spełnienia warunku, zgodnie z którym pierwsze zasiedlenie tych budynków następuje w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu.

Innymi słowy, polski ustawodawca uzależniając zwolnienie z podatku VAT dostaw budynków od pierwszego zasiedlenia (które może wg polskich przepisów przybrać formę wyłącznie czynności opodatkowanej), naruszył regulacje unijne (dot. Dyrektywy 2006/112/WE).

W ślad za stanowiskiem Rzecznika Generalnego TSUE należałoby zatem uznać, że:

Użytkowanie budynku przez właściciela przez co najmniej dwa lata powinno być zrównane z pierwszą dostawą i jego późniejsza sprzedaż powinna być zwolniona z VAT.

Sposób nabycia nieruchomości nie ma tutaj znaczenia prawnego.

Zaznaczyć należy, że już w ostatnio wydawanych interpretacjach podatkowych Ministerstwo Finansów stopniowo zaczęło się przychylać do stanowiska, zgodnie z którym pierwsze zasiedlenie budynku ma miejsce od chwili używania obiektu dla własnych potrzeb po jego wybudowaniu.

***

CZYTAJ TAKŻE:
O stanowisku Rzecznika Generalnego TSUE była mowa w artykule Małgorzaty Gach pt. „Pierwsze zasiedlenie – stanowisko Rzecznika Generalnego TSUE” na blogu prawno-podatkowym “Podatki w spółkach”.

***

Dla kogo ważne ustalenie momentu pierwszego zasiedlenia?

Ustalenie momentu pierwszego zasiedlenia jest ważne przede wszystkim dla nabywców budynków, którzy odliczając niezasadnie podatek VAT narażają się na powstanie zaległości w rozliczeniu tego podatku, jak również z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zaznaczyć należy, że zgodnie z art. 2 pkt 4) lit b) Ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu o dokonania tej czynności, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część.

Jaki wniosek?

Zatem w przypadku uznania, że dostawa zabudowanej nieruchomości powinna podlegać zwolnieniu od podatku VAT, transakcja taka powinna powodować zapłatę po stronie kupującego podatku od czynności cywilnoprawnych.

Czas pokaże, jak organy podatkowe podchodzić będą do ww. orzeczenia TSUE.

***

Masz pytania związane z tematem artykułu?

Zapraszamy do kontaktu:

KONTAKT Z KANCELARIĄ

***

Artykuł był dla Ciebie przydatny? Podziel się i udostępnij go innym za pomocą poniższych przycisków: