Blog

Prosta spółka akcyjna (PSA) to efekt nowelizacji kodeksu spółek handlowych w ramach realizacji projektu ,,100 zmian dla firm – Pakiet ułatwień dla przedsiębiorców.’’ przedłożonego Prezydentowi do podpisu 23 lipca 2019 r. Projekt autorstwa Ministerstwa Rozwoju wprowadza nowy typ spółki kapitałowej stanowiącej unifikację cech spółki akcyjnej i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jego realizacja nastąpi przez dodanie do kodeksu spółek handlowych przepisów art. 300.1 – 300.133. Będzie ją można założyć od 1 marca 2020 roku. W dniu dzisiejszym ustawa o prostej spółce akcyjnej została przez Prezydenta podpisana. Informacja ta dla startupów jest istotna, gdyż PSA ma m.in. na celu wprowadzenie do porządku prawnego dla nich licznych ułatwień.

Prace nad prostą spółką akcyjną trwały wiele miesięcy, a dyskusja na jej temat pozostaje wciąż żywa i wciąż budzi wiele emocji

Nowelizację kodeksu spółek handlowych i wprowadzenie PSA rząd uzasadnia potrzebą wzmocnienia rozwoju startupów i przyczynienie się do rozwoju gospodarki. Według opinii autorów projektu, jako powody dla których prosta spółka akcyjna ma stać się kamieniem węgielnym polskiego biznesu jest potrzeba zniesienia ograniczeń, które w obecnych rozwiązaniach prawnych stanowią zagrożenie dla rozwoju przedsiębiorczości innowacyjnej w Polsce. Taką w ocenie Ministerstwa jest głównie bariera wejścia w postaci konieczności zgromadzenia kapitału zakładowego – w przypadku PSA działalność można zacząć wpłacając 1 zł.

Prosta spółka akcyjna – co powinna zawierać umowa spółki

Umowa PSA to pierwszy krok podjęty w celu rozpoczęcia jej istnienia. Umowa taka musi zostać zawarta albo w formie notarialnej albo w trybie elektronicznym, przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego, jako tzw. S24.

W świetle art. 300.4 KSH umowa spółki prostej spółki akcyjnej powinna zawierać:

1. firmę i siedzibę spółki
2. przedmiot działalności spółki
3. liczbę, serię i numery akcji, związane z nimi uprzywilejowanie, akcjonariuszy obejmujących poszczególne akcje oraz cenę emisyjną akcji
4. jeżeli akcjonariusze wnoszą wkłady niepieniężne – przedmiot tych wkładów, akcje obejmowane za wkłady niepieniężne oraz akcjonariuszy, którzy obejmują te akcje
5. jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego jest świadczenie pracy bądź usług – także rodzaj i czas świadczenia pracy bądź usług
6. organy ustanowione w spółce
7. liczbę członków zarządu i rady nadzorczej, jeżeli została ustanowiona, albo co najmniej minimalną i maksymalną liczbę członków tych organów
8. czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

Powołanie organów prostej spółki akcyjnej

Kolejnym warunkiem, aby PSA mogła egzystować w polskiej praktyce gospodarczej jest powołanie jej organów wymaganych przez ustawę lub umowę spółki. Na tym etapie, do założycieli spółki należy podjęcie decyzji czy powołują oni sam Zarząd, Zarząd oraz Radę Nadzorczą czy Radę Dyrektorów oraz obsadzenie tych organów w poszczególnych członków.

Powołany Zarząd jest zobowiązany do zgłoszenia spółki do sądu rejestrowego właściwego ze względu na siedzibę spółki.

Co należy dołączyć do zgłoszenia prostej spółki akcyjnej do rejestru?

Do zgłoszenia spółki do rejestru należy dołączyć:

1. umowę spółki
2. oświadczenie wszystkich Członków Zarządu o wysokości kapitału akcyjnego
3. oświadczenie wszystkich Członków Zarządu, że wkłady na pokrycie akcji zostały wniesione w części przewidzianej w umowie spółki
4. jeżeli o powołaniu członków organów spółki nie stanowi akt notarialny zawierający umowę spółki – dowód ich ustanowienia z wyszczególnieniem składu osobowego
5. adresy do doręczeń Członków Zarządu.

Moment powstania prostej spółki akcyjnej

Gdy Akcjonariusze zawrą umowę prostej spółki akcyjnej, powstaje prosta spółka akcyjna w organizacji analogicznie do jej klasycznego pierwowzoru czyli spółki akcyjnej. Z chwilą wpisu do rejestru staje się ona osobą prawną i może rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej.

Brak bariery wejścia – brak wymaganego kapitału akcyjnego i akcje bez wartości nominalnej

Założeniem projektu prostej spółki akcyjnej, jest zniesienie bariery wejścia do spółki. Co to oznacza? Oznacza to tyle, że spółka będzie posiadała kapitał akcyjny, którego minimalna wartość może wynosić tylko symboliczną złotówkę.

Według nowych przepisów struktura majątkowa spółki, będzie mogła być dowolnie kształtowana i tworzona przez jej wspólników.

Idea PSA to maksymalne wykorzystanie kapitału ludzkiego.

Zatem, spółka będzie wydawała szczególny typ akcji – KSH mówi w tym wypadku o tzw. akcjach bez wartości nominalnej. Akcje bez wartości nominalnej mogą zostać pokryte wkładem pieniężnym lub niepieniężnym, w postaci chociażby świadczenia pracy lub usług.

Jest to konstrukcja znacznie odbiegająca od rozwiązania przyjętego w klasycznym modelu spółki akcyjnej, ponieważ w standardowej spółce akcyjnej kapitał zakładowy musi zostać określony na poziomie przynajmniej minimalnym wymaganym prawne, tj. 100.000 złotych, a akcje muszą zostać pokryte, a cena emisyjna nie może być niższa niż wartość nominalna.

Akcje zdematerializowane

Kolejną kwestią jest rezygnacja z klasycznej formy dokumentacji akcji.

Akcje prostej spółki akcyjnej nie będą miały formy pisemnej lecz będą zdematerializowane. Będą więc zapisem elektronicznym w odpowiednim rejestrze, prowadzonym przez uprawniony do tego podmiot w formie elektronicznej.

Test wypłacalności – nowość

Nie ma kapitału zakładowego a zamiast niego jako swoisty (to warto podkreślić!) ekwiwalent wprowadzono nowe rozwiązanie – test wypłacalności. Zamysł opiera się na zakazie wypłaty na rzecz wspólników kwoty w formie dywidendy, która nie pozwoliłaby na uiszczenie świadczeń, które to powinny zostać uiszczone przez spółkę w ciągu sześciu miesięcy. Art. 300.15 § 5 KSH wprowadza zakaz świadczeń zagrażających wypłacalności spółki w terminie sześciu miesięcy od dnia wypłaty jako dodatkową przesłankę legalności wypłaty przez spółkę dywidendy, a także innych świadczeń. Taki test wypłacalności jest dokonywany przez zarząd, który musi ustalić i przewidzieć jak będzie wyglądała sytuacja spółki do 6 miesięcy naprzód.

Ochronę wierzycieli, ale jednak w sposób częściowy, zapewnia również Art. 300.11 KSH, który przewiduje odpowiedzialność członków zarządu w sytuacji bezskuteczności egzekucji z majątku spółki (podobnie jak to ma miejsce w odniesieniu do standardowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością).

Organy prostej spółki akcyjnej

Istotne jest to, że Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy będzie mogło podejmować uchwały elektronicznie, a w szczególności poprzez wideokonferencje. Wobec obecnego upowszechnienia komunikacji elektronicznej, takie uproszczenie proceduralne dla funkcjonowania spółki jest rozwiązaniem jak najbardziej pożądanym wśród współczesnych przedsiębiorców. Również protokół z Walnego Zgromadzenia, nie będzie wymagał sporządzenia przez notariusza, co w przypadku spółki akcyjnej jest wymogiem.

W prostej spółce akcyjnej Zarząd prowadzi sprawy jej sprawy i pełni obowiązki reprezentacyjne. Na gruncie nowych przepisów prosta spółka akcyjna będzie mogła powoływać Zarząd na kadencję na czas nieokreślony do chwili jego odwołania.

Rada Nadzorcza funkcjonująca w prostej spółce akcyjnej, w przeciwieństwie do spółki akcyjnej, oparta będzie na zasadzie fakultatywności. Można ją będzie więc powołać, ale nie będzie takiego obowiązku. Wyjątkiem stanowiącym odejście od planowanej przez projekt dotyczący prostej spółki akcyjnej zasady dobrowolności, będzie przekroczenie kapitału akcyjnego spółki w wysokości pół miliona złotych.

Dodatkowo w PSA będzie można powoływać albo Zarząd, albo Radę Dyrektorów. Jest to nowość w polskim systemie prawnym, znana jest natomiast w krajach Europy Zachodniej oraz krajach anglosaskich. W świetle nowych przepisów Rada Dyrektorów, w skład której wchodzić ma jeden bądź większa liczba dyrektorów, będzie prowadzić sprawy spółki i sprawować nad nimi nadzór oraz dzierżyć na sobie odpowiedzialność reprezentacyjną spółki. Wspomniani przedstawiciele będą odwoływani i powoływani przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy.

Jak rejestrować Akcjonariuszy?

W przypadku PSA akcje podlegać będą wpisowi do rejestru akcjonariuszy, stanowiącemu odpowiednik księgi akcyjnej występującej w spółce akcyjnej. Według art. 300.30 KSH, owy rejestr będą prowadzić notariusze oraz podmioty uprawnione do prowadzenia rachunków papierów wartościowych, na podstawie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Rejestr prowadzony będzie w formie elektronicznej. W wyniku wprowadzenia rejestru akcjonariuszy modyfikacji ulegnie także ustawa prawo o notariacie. Prowadzenie rejestru określane będzie jako czynność notarialna i będzie wymagała zawarcia umowy między prostą spółką akcyjną a notariuszem.

Jak likwidować PSA?

Niewątpliwie główną zaletą prostej spółki akcyjnej jest jej uproszczona likwidacja.

Taka koncepcja zapewne została podyktowana ustawodawcy poprzez ogólną praktykę gospodarczą startupów. Proces likwidacji prostej spółki akcyjnej jest analogiczny do likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Co istotne, w przeciwieństwie do standardowej spółki akcyjnej skrócono tutaj czas na konwokację z sześciu do trzech miesięcy.

To na co należy również zwrócić uwagę, to sposób zakończenia działalności firmy.

Możliwe będzie bowiem przeniesienie całego majątku istniejącej spółki na jednego z Akcjonariuszy. Ten z kolei będzie miał obowiązek spłacenia wierzytelności, ciążących na spółce oraz zaspokojenia roszczeń pozostałych Akcjonariuszy.

Prosta spółka akcyjna – podsumowanie

Podsumowując, nowelizacja Kodeksu spółek handlowych powstała w ramach realizacji projektu ,,100 zmian dla firm – Pakiet ułatwień dla przedsiębiorców”, na podstawie którego ma zostać wprowadzony dodatkowy rozdział dotyczący prostej spółki akcyjnej (art. 300.1 – 300.133), ma na celu wprowadzenie do porządku prawnego licznych ułatwień dla popularnych startupów.

Najciekawszym z omówionych założeń dotyczących prostej spółki akcyjnej, jest niewątpliwie kwestia wnoszonego wkładu, którego podstawowym założeniem jest zniesienie bariery wejścia do spółki (spółka zamiast kapitału zakładowego będzie posiadała tak zwany kapitał akcyjny, którego minimalna wartość może wynosić tylko symboliczną złotówkę). Wkłady powinny zostać wniesione w ciągu trzech lat od momentu wpisu spółki do rejestru, co będzie miało potwierdzenie w podjętej przez Zarząd uchwale. Nie wymaga się od wspólników pokrycia akcji w całości, a jedynie w takiej wysokości jaką określa akt wewnętrzny spółki.

Prosta spółka akcyjna wprowadza wymóg przekazywania części wypracowanego zysku na kapitał, co ma zapewniać spłatę ewentualnych przyszłych długów.

W spółce będzie funkcjonował także test wypłacalności, którego zamysł opiera się na zakazie wypłaty na rzecz wspólników kwoty (w formie dywidendy), która nie pozwoliłaby na uiszczenie świadczeń, a które spółka powinna zapłacić w terminie 6 miesięcy.

Przepisy nowej regulacji nie przedstawiają zamkniętego katalogu podmiotów mogących prowadzić działalność poprzez omawianą formę spółki. W świetle 300.1 KSH, zawiązanie tej spółki będzie możliwe w każdym celu prawnie dopuszczalnym. Znowelizowane przepisy nie precyzują przedmiotu działalności prostej spółki akcyjnej (PSA). W rzeczywistości znaczy to, że forma prostej spółki akcyjnej może być odpowiednia dla każdego przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą.

Prostą spółkę akcyjną będzie można założyć od 1 marca 2020 roku.

Powstaje pytanie czy zmiany okażą się być dobrym rozwiązaniem? Cóż, w tym przypadku praktyka i czas będą najlepszymi sędziami.

POBIERZ MATERIAŁ “PROSTA SPÓŁKA AKCYJNA” W PLIKU PDF:

***

Masz pytania związane z tematem artykułu?

Zapraszamy do kontaktu:

KONTAKT Z AUTOREM:    

Joanna Mizińska
adwokat, partner w kancelarii prawnej GACH MIZIŃSKA, kierujący praktyką spółki, umowy oraz finansowanie, autorka bloga sprzedazudzialowwspolcezoo.pl
T: +48 668 017 220
E: j.mizinska@gm-legal.pl

KONTAKT Z KANCELARIĄ

***
Artykuł był dla Ciebie przydatny? Podziel się i udostępnij go innym.